Proza
Drie
Ann Quin
(vert. Barbara de Lange)
- Frans-Willem Korsten
- 5 maart 2024
Mochten we het willen hebben over boeken die ‘onder je huid kruipen’: dan is dit een rijk voorbeeld. Tezelfdertijd toont dit werk hoe de frase ‘onder je huid kruipen’ deels adequaat is – en niet. Het is een tekst die, als de lezer genoeg tijd heeft, lichamelijk werkt, ‘onder de huid’. Maar de roman (als dat een adequate definitie is) stelt ook een fundamentele vraag die in zijn kortste vorm luidt: “Hoe verhoud je je?” Ik wil de vraag zo open houden als die nu is. Een vervolg luidt natuurlijk: tot wie of wat? Precies.
Menig auteur moet vrezen een ‘accomplished author’ te worden. Meestal betekent het dat auteurs die vallen onder deze paraplu veel te lang door blijven gaan met iets wat alle lezers nu wel weten. Andere auteurs blijven eeuwig fris precies omdat ze nooit volgroeiden, of iedere keer in staat blijken een roman te schrijven die alle frisheid heeft van een eerste poging – of meer dan een poging, een onderneming die schijt heeft aan regels maar onderwijl op de hoogte is van alle geldende regels. Het is niet zo heel moeilijk aan te geven hoe Quins Drie kan worden begrepen in de literaire, cinematografische of theatrale trends van de jaren 1960-1970. Daarmee is al een hint gegeven van de aard van Quins tekst. Het is een literaire tekst, narratief gezien en poëtisch gezien. Het is een script op basis waarvan een film zou kunnen worden gemaakt (bijna à la Marguerite Duras). En het is een tekst die heel gemakkelijk op het toneel zou kunnen worden gebracht. Dat alles is formeel al interessant. Maar met, of dankzij, dit formeel vermogen vormt de tekst een blijvende uitdaging aan de lezer omdat die cirkelt om de levensvraag van een fundamentele leegte. Die leegte is niet uitsluitend klemmend omdat het precies vanuit die leegte is dat de personages extreem sensitief zijn en zich daardoor intensief kunnen verhouden tot een wereld, of werelden. Zowel de klemmende leegte als de extreem sensitieve relatie kunnen ondraaglijk blijken.
In The Paris Review van 9 november 2020 schrijft Joshua Cohen een heel goede (verlate) en in zekere zin klassieke recensie van Ann Quins Three. Het is een antwoord op de heruitgave van Quins werk, en een reprise van Cohens introductie voor die heruitgave.
Ann Quin, Drie
- Three
- Vertaald uit het Engels door Barbara de Lange
- Uitgeverij Oevers (2023), 215 blz.