Alle goede literatuur is onnadrukkelijk. Ofwel, zodra literatuur indruk wil maken, is het al snel geen goede literatuur meer (laat ik geen voorbeelden noemen). Het oeuvre van Esther Gerritsen is onnadrukkelijk en met Gebied 19 levert ze een roman die de ervaringswereld van de lezer onvermijdelijk, instant of gaandeweg, beïnvloedt. Het boek lezend in de trein tref ik een conducteur die zegt (dit gebeurde me echt): ‘Dat boek heb ik ook gelezen; science fiction toch?’ Omdat ik niet direct in een literair dispuut wil verzeilen, knik ik. Maar science fiction? Nee. ‘Speculative fiction’, zoals Margaret Atwood het definieerde: al meer in de buurt. En toch is het ook geen speculatieve fictie, want Atwood bedoelde dat een roman een toekomstige situatie beschrijft die nu al in gedachten mogelijk is maar nog geen werkelijkheid is. Gebied 19 beschrijft veel verontrustender wat al het geval is, maar nog onwerkelijk voelt, als toekomst. Het klinkt ingewikkeld, maar dat is het niet. Stel u simpelweg voor dat opeens de helft van de u bekende mensen verdwenen is. Die zijn vertrokken naar een buurplaneet waar alles net iets beter georganiseerd is dan in de onze. Dit roept voor personages de vraag op, althans voor degenen die op de bekende warboel moesten achterblijven, waarom ze achterbleven. Voldeden ze niet? Deze niet-realistische roman – als een Belcampo zonder apocalyps – beschrijft heel werkelijk hoe in de huidige wereld de sociale rollen van werkgever en werknemer zijn ingeruild voor die van investeerder en kredietwaardige, zoals Michel Feher betoogde in Rated Agency: Investee Politics in a Speculative Age (2018). Dat leidt tot twee werelden: van hen die kredietwaardig zijn en aan de nieuwe wereld mogen meewerken en zij die dat niet zijn. De achterblijvers zijn de investering niet waard. Stilistisch gezien biedt Gebied 19 geen vuurwerk; de taal werkt, quasi simpel en doeltreffend – en kent briljante dialogen tussen hoofdpersoon Tomas en zijn vrouw Suzanna. Voor de lezers die denken dat de helft van de mensheid echt naar een andere planeet is verhuisd: dat kan niet. Die planeet is hier.