Proza

Les fleurs sauvages

Célia Houdart

  • Manet van Montfrans
  • 7 mei 2024

Bloemen en wapens

De zestienjarige Milva woont bij haar vader in de Zwitserse Jura. In de zomervakantie gaat zij op bezoek bij haar moeder en haar acht jaar oudere halfbroer in de Alpen van de Haute Provence. De getalenteerde Milva tekent de wereld om haar heen – mensen, dingen en ook de berglandschappen met hun planten, dieren en wolkenluchten. Zelfs in de duisternis van de bioscoop schetst zij scènes uit de films die zij samen met het uit Japan afkomstige vriendinnetje van haar halfbroer ziet. Die broer, Theo, blijkt een kleine crimineel die in een gevaarlijke wapensmokkel tussen de Balkanlanden en Libië verwikkeld is geraakt. Na een mislukte transactie in Istanboel houdt hij zich met drie kisten zware wapens maandenlang schuil in een oude spoortunnel vlak bij het dorp, uit angst voor een wraakactie van zijn gewelddadige opdrachtgevers. Als een hedendaagse Persephone zoekt Milva hem op in zijn onderaardse verblijf en geeft hem haar schetsboek. De aanblik van de door haar getekende werkelijkheid zal hem er uiteindelijk toe brengen het wapentuig te laten voor wat het is en te vluchten. 

De intrige heeft niet veel om het lijf, het verhaal wordt fragmentarisch verteld in vierenvijftig beknopte hoofdstukjes, als een serie snapshots van het dagelijks leven van de personages. De schaarse dramatische gebeurtenissen leggen het af tegen subtiele karakterbeschrijvingen en precieze, zintuiglijke observaties van de omgeving. Voor de introverte Jacques, de vader van Milva, is dat een oude ijzergieterij in het vaak sombere landschap van de Jura. Voor haar ongecompliceerde moeder, Irene, die zich door de rol van Robert de Niro in Taxidriver heeft laten inspireren bij de keuze van haar beroep, zijn het de zonnige wegen in de Provence. De gevoelige Milva is de go-between, zij overbrugt met haar tekeningen de afstand tussen licht en donker, zomer en winter, de boven- en de ondergrondse wereld.

De roman is een bloemlezing in de letterlijke en figuurlijke betekenis van het woord en doet met een veelvoud aan plantennamen zijn titel eer aan. Het contact van de personages met de werkelijkheid loopt vaak via waarnemingen van de natuur die echter niet naïef idyllisch wordt beschreven. Getuige de tatoeage van een belladonna (atropa belladonna) op een forse biceps: planten kunnen, afhankelijk van de dosering, net als mensen giftig zijn. De jeugdige hoofdpersonen vormen met hun koptelefoons, merkkleding en wispelturige stemmingen een eigentijds tegenwicht tegen de leeftijdsloze natuur.

Célia Houdart (1970) schrijft zoals ze haar jonge heldin laat tekenen, losse schetsen met veel aandacht voor details, extreem gevoelig voor het vibrato van de natuur en de dingen. In wat inmiddels haar zesde roman is, vervlecht zij twee urgente onderwerpen, natuur en geweld, in een lichtvoetig coming-of-age verhaal. 

Célia Houdart, Les fleurs sauvages
  • Frans
  • P.O.L. (2024), 208 blz.