Proza

Une saison avec Luce

Henri Raczymow

  • Annelies Schulte Nordholt
  • 12 maart 2023

De Franse schrijver Henri Raczymow heeft op vele manieren over Proust geschreven. In 1989 schreef hij Le cygne de Swann, een essay waar hij op zoek gaat naar de werkelijke personen waarop het personage van Swann, in Op zoek naar de verloren tijd, mogelijk gebaseerd is. Volgden twee fotoboeken over de wereld van Proust en een roman, Bloom & Bloch (1993), waarin hij deze twee personages uit respectievelijk Proust en Joyce’s Ulysses weer tot leven roept in het Frankrijk van nu. Hetzelfde doet hij in zijn nieuwe roman, Une saison avec Luce, maar nu gaat het om de liefdesgeschiedenis tussen Marcel en Albertine. Deze herschrijft hij in de vorm van een briljante pastiche vol humor en zelfspot. De hoofdpersoon, Henri, toont evenveel overeenkomsten met Prousts’ Marcel, een overgevoelige, ziekelijke jongeman die schrijver wil worden, als met Raczymow zelf, zoals hij zich in zijn autobiografische verhalen beschrijft. Hij wordt verliefd op een jonge TV-presentatrice, Luce, die in schoonheid, frivoolheid en leugenachtigheid als twee druppels water lijkt op de capricieuze Albertine. In een kleine tweehonderd pagina’s doorloopt de lezer alle episoden van het proustiaanse stel: hun eerste ontmoeting in de zomer ergens diep in de Franse provincie, de jaloerse verwikkelingen van hun liefde, de wintermaanden waarin Luce bij Henri intrekt en zijn “gevangene” wordt (naar Proust’s La prisonnière), ten slotte haar vertrek en dood in een ongeluk en de daarop volgende rouw, vrij naar Albertine disparue. Een extra laag krijgt het verhaal door de uitvoerige gesprekken die de geliefden voeren over de liefde tussen Marcel en Albertine, waaraan zij zich spiegelen. Hier wordt een vermakelijke boom opgezet over de mogelijke ‘gender-fluidity’ van Marcel en zijn op z’n minst eigenaardige seksualiteit. Een vrolijk iconoclastische roman die tegelijkertijd een mooie ode is aan Proust.

Henri Raczymow, Une saison avec Luce
  • Frans
  • Editions du Canoë (2022), 192 blz.